
Naturalny sposób na komary
Dostępne preparaty na komary:
Obecnie na świecie panuje trend na ekologiczną żywność oraz produkty naturalne. Użytkownicy środków ochrony roślin i preparatów biobójczych również podążają tym śladem, szukając na rynku substancji pochodzenia naturalnego. W walce z komarami mają do dyspozycji preparaty biobójcze zawierające olejki eteryczne. Konkretnie olejek lawendowy i geraniol – wydawałoby się naturalny sposób na komary. Mało kto zdaje sobie sprawę czym tak naprawdę jest preparat biobójczy. Według Ustawy z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych. Dz. U. 2002, nr 175 poz.1433 produktem biobójczym jest substancja czynna lub preparat zawierający co najmniej jedną substancję czynną, w postaciach, w jakich są dostarczone użytkownikowi, z przeznaczeniem do: niszczenia, odstraszania, unieszkodliwiania, zapobiegania działaniu lub kontrolowania w jakikolwiek inny sposób organizmów szkodliwych przez działanie chemiczne lub biologiczne.
Czy wszystkie preparaty są eko?
Reklamodawcy zasypują konsumentów stwierdzeniami, że ich preparaty nie są środkami biobójczymi, a to nieprawda. Wykorzystują oni w tym celu luki prawne, co można podciągnąć pod oszukiwanie konsumentów. Jeśli środek w swoim składzie zawiera „naturalne olejki” powinien być zarejestrowany przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych w jednej z dwóch kategorii (Kategoria III lub IV), a co za tym idzie gruntownie przebadany. Tutaj pojawia się pytanie czy ten „naturalny”, niebiobójczy środek nie lepiej nazywać kosmetykiem? I jak jest z jego skutecznością? Preparaty na komary zawierające olejki podlegają pod Grupę 19 czyli „Repelenty i atraktanty”. Repelenty to substancje służące do odstraszania organizmów niepożądanych, natomiast atraktanty mają zupełnie inne zadanie – przywabić. Bardzo często są one łączone z produktami służącymi w sposób bezpośredni lub pośredni do utrzymywania higieny człowieka lub zwierząt.
Jak komar odnajduje żywiciela?
Żeby komar odnalazł swoją ofiarę muszą być spełnione trzy czynniki: 1. ofiara musi wydychać dwutlenek węgla (CO2), 2. mieć temperaturę ciała zbliżoną do 36,6O C (w przypadku zwierząt może być wyższa) 3. emitować konkretny związek chemiczny, który jest składnikiem potu ludzkiego. Środki przeciwko komarom eliminują ten ostatni czynnik. Maskują one „charakterystyczny zapach” człowieka, przez co stajemy się dla nich niewidoczni. Idealnymi substancjami maskującymi są zatem olejki eteryczne, z tym że mają one krótki czas działania, gdyż są wybitnie lotne. Dlatego aplikacje preparatu trzeba dość często powtarzać.
Co to jest DEET?
W przypadku środków zawierających DEET (dietylo-m-toluamid) aplikacja nie jest tak częsta, bo związek dużo wolniej ulatnia się. DEET został wynaleziony przez amerykańskich chemików po II Wojnie Światowej w celu ochrony żołnierzy przed komarami i malarią. Wynalazek okazał się strzałem w dziesiątkę i niezastąpionym preparatem w walce z komarami w trakcie Wojny w Wietnamie. Pierwsze użycie tej substancji miało miejsce w roku 1946, a cywilnie 11 lat później. DEET nie powinien być stosowany jedynie u noworodków (do 2 miesiąca życia).
Geraniol:
Geraniol jest nienasyconym alkoholem terpenowym, który wchodzi w skład wielu olejków eterycznych takich jak olejek różany czy cytrynowy. Najwięcej geraniolu zawiera ziele bodziszka leśnego (Geranium sylvaticum L.) Geraniol ma przyjemy, świeży zapach, dlatego często stosowany jest w przemyśle kosmetycznym. Lina Hagvall z Uniwersytetu w Gothenburgu (Szwecja) badała właściwości tego związku. Okazało się, że geraniol sam w sobie jest jedynie lekko alergizujący, ale kiedy wchodzi w reakcję z enzymami skórnymi lub autoutlenia się, to przekształcany jest geranial, czyli trans izomer geraniolu. Geraniol ma intensywny zapach przypominający cytrynę i staje się szkodliwy.
Olejek lawendowy:
Olejek lawendowy zaś pozyskiwany jest z lawendy wąskolistnej (Lavandula angustifolia), metodą destylacji z parą wodną lub ekstrakcji rozpuszczalnikami lotnymi. Jego dwa główne składniki to octan linalolu i linalol. Charakterystyczny zapach lawendy odstrasza wiele gatunków owadów, ale także kręgowce takie jak krety i kuny. Warto pamiętać, że olejki eterycznie działają różnie na owady. Na przykład geraniol działa odstraszająco na komary, ale przywabia pszczoły, bo jest on produkowany przez nie w specjalnych gruczołach i służy im do oznaczania bogatych w pożytek kwiatów, a także wejść do ula. Pełni on zatem rolę feromonu. Odstraszając komary przywabiamy do siebie pszczoły. W przypadku małych dzieci może to skutkować użądleniami, dlatego substancje naturalne należy stosować świadomie i z rozwagą.
Środki alternatywne:
Bardzo istotny jest fakt, że preparaty odstraszające nie zmniejszą liczebności populacji komarów, gdyż nie zabijają one owadów tylko odstraszają je. Aby pozbyć się problemu na dłużej lepiej zastosować profesjonalny zabieg jakim jest odkomarzanie, który dodatkowo eliminuje także kleszcze. Zmniejsza on liczbę komarów, a wykonywany w sposób odpowiedni może wyeliminować niechcianych krwiopijców z naszego ogrodu.